The Search and Find of an Omega Speedmaster 321

Ik was al lange tijd gefascineerd door de Speedmaster modellenlijn van Omega en van de Speedmaster Professional in het bijzonder. Een "must have" in iedere horlogecollectie is toch wel een Omega Speedmaster Professional, het liefst voorzien van het prachtige caliber 321. Begin 2005 was het eindelijk zover en kwam ik de volgende advertentie tegen op internet:

De volgende foto stond erbij:

Mijn interesse was gewekt! Was dat nou een "applied" logo of niet? Zo ja, dan was ie zeker van vóór 1977! (tot ca 1970 gebruikt!) Het was op de foto niet helemaal duidelijk te zien dus meteen de verkoper maar gemaild en gevraagd of hij meer foto's had...

10 minuten later lagen de volgende  vier foto's lagen in mijn inbox. Niet optimaal scherp maar voldoende om een aardige indicatie te krijgen

Hier een overzicht van de dingen die me opvielen na verdere bestudering van de foto's:

Ten eerste natuurlijk het "opgelegde" omega logo, dit is het zilveren omegatekentje dat boven het  woord "OMEGA" staat. Vanaf ongeveer 1970 is hiervoor een wit geprint exemplaar aangebracht. Op foto's recht van boven genomen is het zilverkleurige logo nagenoeg onzichtbaar! Zo'n opgelegd logo is een grove indicatie dat het horloge  mogelijk een caliber 321 uurwerk bevat...

De band was niet van een Speedmaster Professional maar van een Mark II series of een Flightmaster, dus was niet de originele band maar dus later gemonteerd

De secondenwijzer had een druppelvorm met relatief "kort" uiteinde. Deze werden gebruikt tot ca 1968 en zijn nu niet meer te krijgen

De secondenwijzer had aan de korte zijde een zogeheten "vaantje"... De nieuwere types (vanaf 1968 tot op heden gebruikt op de calibers 861) hebben een langere dunne punt en een rechte korte zijde. Wat ook opviel was de aanduiding Professional op de wijzerplaat. Sinds 1965 werd dit gebruikt, nadat Omega er achter was gekomen dat de NASA de Speedmaster had gekwalificeerd als ruimtehorloge. Vóór 1966 stond er namelijk alleen Omega Speedmaster...

De kast had een zogeheten CrownGuard, dat zijn de "bobbels" rond de opwindkroon en drukkers om deze te beschermen. De eerste (Pre Pro) Speedmaster modellen hadden geen kroonbescherming. Dus: géén CK 2915, CK 2988 of ST 105.003!

De doorslag gaf toch eigenlijk wel het achterdeksel van het horloge! Dit was namelijk een "dubbel gevouwen" (sloped) type.   De Pre Professionals (CK modellen) hadden deze achterkant en mogelijk ook de ST105.012. De schuine kant was twee keer geknikt, vanaf vermoedelijk de ST 145.012 is deze schuine kant "plat". Dit zou optisch de enige mogelijkheid zijn om een 105.012 en een 145.012 te kunnen onderscheiden zonder de kast te hoeven openmaken. Er zijn overigens ook gevallen bekend van de ST105.012 met het nieuwere platte deksel! Omdat diens opvolger, de 145.012, de laatste was die voorzien was van een 321 uurwerk zou het zomaar kunnen....

Omdat Omega rond die tijd dus nogal slordig omging met de assemblage van de diverse modellen (bouwjaar kast en uurwerken konden zomaar een paar jaar verschillen!) was nog niets met zekerheid te zeggen maar de voorlopige conclusie luidde:

Dit was een  ST145.012 of misschien zelfs wel een ST105.012!

Oftewel: Hele grote kans dat deze Speedmaster een 321 caliber bevatte!

Omdat de verkoper in het buitenland zat moest ik een paar dagen wachten totdat ik een afspraak met hem kon maken. Hierna ging het allemaal heel snel! De verkoper had de Speedmaster geerfd van zijn opa uit Amerika samen met een mooie Mark II. Dit verklaarde meteen de "verkeerde" stalen band! De Mark II was inmiddels voorzien van een bruin lederen bandje... De Mark II wilde hij zelf graag houden als aandenken aan zijn overleden opa en omdat hij toch maar 1 horloge tegelijk kon dragen werd de Speedmaster Pro verkocht! We werden het over de prijs snel eens!

's Avonds nog geluisterd of het wel echt een 321 was (verschil tussen een 861 en een 321 is namelijk te horen!) en toen gerustgesteld naar bed!

De volgende dag heb ik het horloge open laten maken bij de horlogemaker en daar kwamen de volgende verrassingen naar boven:

 Het uurwerk verkeerde in een fantastische staat!

 Het stelmechanisme

 De karakteristieke 321 brug

 Serienummer van het uurwerk

 Dubbelgevouwen, zogeheten "sloped" achterdeksel

De bezel was goed "gebruikt"

Het bleek inderdaad te gaan om een ST 105.012 uit 1965! Samen met de 145.012 is dit het enige (bewezen) op de maan gedragen horloge! Het uurwerk is van een ongelooflijke schoonheid en ziet er werkelijk prachtig uit!!! Het serienumer is 24003600 en geloof het of niet, het serienummer van Neil Armstrongs Speedmaster was 24002981!!! Maar 619 ernaast!  Pretty close hè?!

Hier de foto's van de Speedmaster zoals ie er nu uitziet:

Een nieuwe bezel en een verse band maken hem helemaal "af".

Klaar voor de volgende 40 jaar!!!

Edit 2011: De originele bezel is weer gemonteerd :-)

Bij het uitzoeken heb ik voornamelijk gebruik gemaakt van internet en daarbij vooral van de volgende sites:

Ik heb oa gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

website Chuck Maddox

website Hans Mennink

website Robert Jan Broer

website Jean Michel

website Omega

Hieronder een tabel gemaakt door Hans Mennink voor wbt de verschillende modellen

Hier de tabel met Speedmaster serienummers door Roman Hartmann

Hieronder de door mij gemaakte voorlopige leidraad voor het herkennen van Omega Speedmaster Professionals uit de periode 1957-1970. Let op: dit is niet officieel en puur door mijzelf gebruikt tijdens het zoeken naar een Speedmaster caliber 321!

Kan nog ieder moment gewijzigd worden!!!!

	Type	Caliber	Logo	Wijzerplaat	Opdruk	Achterdeksel	Crownguard	Wijzers
	CK 2915 1957-1958	321					Nee
	CK 2998 1959-1962	321					Nee
	105.002 1962	321					Nee
	105.003 1963-1966	321					Nee
	145.003 1963-1968	321			professional aanduiding > 1965		Nee
	105.012 1963-1966	321			professional aanduiding > 1965		Ja
	145.012 1966-1968	321					Ja
	145.022 1968-1970	861			Printed logo > okt 1966		Ja
	145.0022 vanaf 1970	861					Ja